11e editie, 6 lezingen 5 verschillende inleiders
Thema: Van 1800 tot 1850; naar een nieuwe tijd met nieuwe perspectieven. De verlichtingsidealen gaan in de eerste helft van de negentiende eeuw langzaam doorwerken in West-Europa.

De eerste helft van de 19e eeuw kenmerkt zich door grote veranderingen in ons land en de rest van Europa. Gedurende de Franse tijd, die eindigt met de val van Napoleon, wordt Nederland van 1806 tot 1810 geregeerd door koning Lodewijk Napoleon. Wat deed deze koning allemaal voor ons land en hoe werkte dit verder door in de tijd van koning Willem I? Eén van de pluspunten van de Franse bezetting in 1796 was de godsdienstvrijheid. Daardoor konden katholieken en joden hun religie voortaan ook vrijelijk belijden. Dit leidde wel tot een toenemende behoefte aan kerken en synagogen. De verdeling van de bestaande kerken verliep in sommige delen van het land goed, maar in andere delen heel stroef. Hoe werd dit opgelost?

Na beëindiging van de Franse bezetting bleef Nederland zwaar verarmd en volslagen uitgeplunderd achter. Een groot deel van het volk was armlastig; een situatie die om maatregelen vroeg en die kwamen er dan ook. Maar pakten die wel uit zoals de bedoeling was?

In maatschappelijk, economisch, technisch, sociaal en cultureel opzicht ontstonden vele vernieuwingen. Ook wat betreft de gezondheidszorg werden maatregelen doorgevoerd die daadwerkelijk verbeteringen waren. Een voorbeeld hiervan is de aanleg van de waterleiding voor Amsterdam, een initiatief van dichter, schrijver en landsadvocaat Jacob van Lennep. De rol die deze man speelde gedurende de eerste helft van de 19e eeuw biedt een goed overzicht van tal van belangrijke ontwikkelingen die voor het voetlicht zullen worden gebracht.

Vanzelfsprekend zal ook de rol van de diverse religies en de houding van de geestelijkheid op al deze ontwikkelingen worden meegenomen.

In cultureel opzicht is gedurende deze tijd sprake van de stroming die bekend staat als de Romantiek. Dit heeft tot interessante schilderingen en composities geleid, in ons land echter niet op religieus terrein. Voor de ontwikkeling van de kerkmuziek moet de aandacht dan ook worden gericht op het buitenland.

Speciale aandacht in deze editie van het theologisch café zal worden besteed aan de positie van de joden in Nederland en aan de, ook thans weer sterk in de aandacht staande, slavernij. Dit betreft onderwerpen die niet strikt in het tijdskader 1800-1850 passen, maar in een wat breder tijdsverband zullen worden gepresenteerd.

De hiervoor in kort bestek toegelichte thematiek vindt zijn uitwerking in de volgende zes inleidingen:

Vrijdag 7 september 2018
Inleider: Kees Janse
Titel: Twee mannen van goede wil:
Lodewijk Napoleon en Johannes van den Bosch.

Vrijdag 21 september 2018
Inleider: Jan Plugboer
Titel: Jacob van Lennep en zijn tijd.

Vrijdag 5 oktober 2018
Inleider: Theo Wildenberg
Titel: Slavernij en uitbuiting.

Vrijdag 19 oktober 2018
Inleider: Joke Rijnoudt
Titel: Joden in Nederland: integratie en emancipatie in de Nederlandse samenleving.

Vrijdag 2 november 2018
Inleider: George Koopmans
Titel: Geloof onder dak; ontwikkelingen betreffende kerkbouw en de rol van de staat.

Vrijdag 30 november 2018
Inleider: George Koopmans
Titel: Klinkend geloof: muziek voor kerk en synagoge

Data: vrijdagmiddagen 7 en 21 september 5 en 19 oktober, 2 en 30 november 2018
Tijd: 15 – 17 uur
Plaats: Parochiecentrum Dorpsstraat 113 1901 EK Castricum
Bijdrage: € 20

Excursie

Bij voldoende deelname is het de bedoeling dat er op vrijdag 16 november 2018 een excursie zal plaatsvinden. Afhankelijk van mogelijkheden en kosten worden dan de Mozes en Aaronkerk en het Joods Historisch Museum (synagoge) te Amsterdam bezocht. Tussen beide bezoeken zal dan ook weer een lunch worden geregeld. De kosten voor de deelnemers zijn thans nog niet aan te geven.