Nr. 1 Cultureel Café
12e editie, vijf lezingen, vijf inleiders
Thema: Diverse ontwikkelingen in Nederland vanaf de eerste wereldoorlog tot 1940
U leest het goed: cultureel café in plaats van het vertrouwde theologisch café. Tot deze verandering is besloten, omdat er geleidelijk al een verschuiving is opgetreden van religieus getinte inleidingen naar een mengvorm met wereldlijke aspecten. De nieuwe naam spoort meer met de bestaande situatie. De naamsverandering betekent dus geenszins dat het religieuze aspect wordt losgelaten!
Het betreft hier een tijd waarin ons land maar ternauwernood buiten het geweld van de eerste wereldoorlog wist te blijven, gevolgd door een periode van redelijke voorspoed. De economie kwam tot bloei en ook in cultureel opzicht was sprake van een opleving. De al jaren spelende schoolstrijd werd beslecht en het algemeen kiesrecht ingevoerd. In navolging van het buitenland kregen vrouwen vanaf 1919 ook in ons land stemrecht. De rol die Aletta Jacobs hierin heeft gespeeld zal nader worden belicht. Dat vrouwen voortaan ook mochten stemmen, viel in de christelijke gemeenschap niet op alle plaatsen in goede aarde. Tot de dag van vandaag heeft het deel van die stroming verenigd in de SGP, hier moeite mee.
Een kenmerkende ontwikkeling in die dagen vormt de verzuiling. Katholieken, christelijken en liberalen hadden toen elk hun eigen verenigingen en bemoeiden zich bij voorkeur niet met elkaar.
In 1929 brak de crisis uit met grote werkloosheid als gevolg. Uitgelegd wordt waardoor de crisis in ons land langer heeft aangehouden dan in vele andere landen.
In de jaren dertig ontstonden internationaal spanningen als gevolg van de opkomst van en machtsovername door het nationaal-socialisme in Duitsland. Daar waarschuwde de theoloog Karl Barth voor het nationaal-socialisme en ook het Vaticaan gaf uiting aan de daar heersende zorgen via de encycliek “Mit brennende Sorgen”. In ons land roerde ds. Heiko Miskotte zich in theologisch opzicht.
Op het vlak van de architectuur liep de interesse voor de neostijlen terug. Nieuwe vormen kwamen op. Vooraanstaande architecten en hun werk zullen worden toegelicht. Hetzelfde geldt voor stromingen in de kunst en belangrijke kunstenaars. Ook grote verzamelaars als bijv. Helene Kröller Müller komen aan de orde.
De hiervoor toegelichte thematiek wordt uitgewerkt in de volgende vijf inleidingen:
Vrijdag 4 oktober 2019
Inleider: Kees Janse
Titel: Nederland als neutraal land in WO I
Vrijdag 18 oktober 2019
Inleider: Jan Plugboer
Titel: De crisisjaren 1930-1940 in theologisch opzicht
Vrijdag 1 november 2019
Inleider: Theo Wildenberg
Titel: De crisisjaren in politiek, economisch en cultureel opzicht
Vrijdag 15 november 2019
Inleider: Joke Rijnoudt
Titel: Honderd jaar vrouwenkiesrecht, de schoolstrijd en de verzuiling
Vrijdag 29 november 2019
Inleider: George Koopmans
Titel: Architectuur en kunst 1914-1940
Data: | vrijdagmiddagen 4 en 18 oktober, 1, 15 en 29 november 2019 |
Tijd: | 15 – 17 uur |
Plaats: | Parochiecentrum Dorpsstraat 113 |
1901 EK Castricum | |
Bijdrage: | € 20 |
Nr. 1a Excursie
Bij voldoende belangstelling zal op vrijdag 13 december 2019 een excursie (met lunch) plaatsvinden naar Museum Huis Doorn, de verblijfplaats van keizer Wilhelm II van Duitsland na diens aftreden. Tevens zal het daar gevestigde Paviljoen WO I worden bezocht. De kosten zijn momenteel nog niet aan te geven.